Szkaplerz historycznie, to wierzchnia część habitu noszona w niektórych zakonach, w postaci szerokiego płata tkaniny z otworem na głowę. Materiał jest tego samego koloru co tunika i tego samego gatunku. Zwyczaj noszenia szkaplerz obowiązywał w zakonach: karmelitów, karmelitów bosych, dominikanów, benedyktynów, cystersów, trynitarzy, serwitów.
Medalik szkaplerzny po zmianach
W 1910r. papież Pius X wydał dekret Świętego Oficjum, który zezwalał na noszenie zamiast tradycyjnego szkaplerza medalika szkaplerznego. Szkaplerz medalik musi być wykonany z metalu. Dekret opisywał również szczegółowo wygląd medalika. Na jego awersie musi znaleźć się wizerunek Pana Jezusa z sercem najświętszym, natomiast na rewersie powinien być wizerunek Najświętszej Dziewicy, czyli dowolny wizerunek Matki Bożej, np. może to być Matka Boska Nieustającej Pomocy medalik. Tak wyposażony medalik można nosić zamiast wszystkich innych szkaplerzy, ale tylko wtedy, gdy został on nałożony zgodnie z obowiązującą tradycją. Klasyczny szkaplerz sukienny oraz medalik szkaplerzny mają zatem tę samą wartość duchową.
Matka Boska Nieustającej Pomocy medalik a komunia święta
Medalik szkaplerzny to nieodłączny atrybut komunii świętej. W Polskiej tradycji przyjęło się, że kupują go rodzice chrzestni dla dziecka przystępującego do komunii. Wybór medalików jest ogromny, chociaż podstawowa różnica pomiędzy nimi polega na wielkości oraz kruszcu z jakiego jest wykonany. Medalik znajdujący się na szyi dziecka zostaje poświęcony w trakcie uroczystości kościelnych. Ten sam medalik szkaplerzny zostaje z dzieckiem przez całe jego życie.